Według GUS w 2022 r. 10% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu głowy, a 35,7% – całego ciała i jego różnych części. Do tych kategorii można też zaliczyć uszkodzenia oczu i twarzy (w tym skóry), np. poparzenia, skaleczenia czy uderzenia. Wśród czynników szkodliwych znajduje się również intensywne promieniowanie, które może skutkować m.in. zmęczeniem wzroku, zapaleniem rogówki lub trwałym pogorszenie widzenia.
Jeśli pracownik jest narażony na wystąpienie tego typu urazów i chorób, pracodawca ma obowiązek zapewnić mu odpowiednie środki ochrony oczu i twarzy – takie jak okulary, gogle czy przyłbice. Sprawdź, jak wybrać tego typu artykuły BHP!
Ochrona oczu i twarzy – normy
Jak dobrać odpowiednie środki ochrony oczu i twarzy? Weź pod uwagę przede wszystkim warunki pracy, rodzaj czynnika szkodliwego, obszar zagrożenia (oczy, cała twarz) oraz komfort pracownika.
Pamiętaj też, aby zawsze korzystać ze sprzętu sprawdzonych dostawców, którzy produkują ŚOI zgodnie z aktualnymi, najnowszymi zasadami. Główne normy w zakresie ochrony oczu i twarzy do zastosowań zawodowych to:
- PN-EN ISO 16321-1:2022-10 – część 1: Wymagania ogólne;
- PN-EN ISO 16321-2:2022-03 – część 2: Dodatkowe wymagania dla środków ochrony stosowanych podczas spawania i technik pokrewnych;
- PN-EN ISO 16321-3:2022-10 – część 3: Wymagania dodatkowe dla siatkowych środków ochrony.
Wśród innych istotnych norm związanych z bezpieczeństwem twarzy i oczu znajdziesz te, które dotyczą okularów przeciwsłonecznych oraz ochrony układu oddechowego: PN-EN ISO 12312-1:2022-12, PN-EN 136:2001 i PN-EN 140:2001.
Poczytaj więcej o ochronie pracowników: Praca w hałaśliwych warunkach – jakie artykuły BHP warto stosować?
Kiedy środki ochrony oczu i twarzy są niezbędne?
Zgodnie z Kodeksem Pracy każdy pracodawca musi zminimalizować zagrożenia, które występują na stanowisku pracy – np. poprzez regularną konserwację maszyn i stosowanie środków ochrony zbiorowej. Art. 237(6) §1 nakłada też obowiązek bezpłatnego wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej.
Poznaj najczęstsze zagrożenia dla pracowników, które wymagają zastosowania odpowiedniej ochrony oczu i twarzy:
- Czynniki mechaniczne – uderzenia i skaleczenia spowodowane odpryskiem ciał stałych (np. metalu, drewna), spadnięciem przedmiotu czy kontaktem z narzędziem lub maszyną.
- Substancje chemiczne i biologiczne – kontakt skóry, oczu lub dróg oddechowych ze szkodliwymi substancjami w formie płynnej (np. rozbryzgi), gazów, aerozoli czy pyłów.
- Promieniowanie i olśnienie słoneczne – narażenie na różne rodzaje promieniowania (m.in. UV, laserowe) i intensywnego słońca (np. podczas prowadzenia pojazdu).
- Wysoka temperatura – kontakt skóry, oczu lub dróg oddechowych z ogniem, parą wodną, gorącym powietrzem, gorącym ciałem stałym (np. metalem) lub płynnym rozbryzgiem.
- Zwarcie elektryczne – kontakt skóry lub oczu z łukiem elektrycznym (wysoka temperatura, działanie mocnego światła).
Jaki środek ochrony oczu i twarzy wybrać? Rodzaje
Na rynku znajdziesz środki ochrony oczu i twarzy o różnym zastosowaniu – wykonane z bezpiecznych dla skóry i nietłukących się materiałów, głównie poliwęglanu lub siatki. W zależności od potrzeb chronią wzrok lub całą twarz, a czasami także inne części ciała (np. szyję). Mogą mieć ponadto specjalne systemy wentylacji.
Rodzaj tworzywa dobieraj do warunków pracy i zagrożenia, przede wszystkim pod kątem wytrzymałości. Szybki mogą być też wyposażone w specjalne filtry (np. UV).
Wśród najpopularniejszych środków ochrony oczu i twarzy znajdziesz:
- okulary ochronne – najprostsze i najpowszechniejsze rozwiązanie, które standardowo chroni tylko oczy, a niektóre modele mają dodatkowe osłony górne i boczne;
- gogle ochronne – przylegają do głowy oraz obszaru pod i nad oczami, szczelnie chroniąc oczy m.in. przed odłamkami czy rozbryzgami;
- osłony i przyłbice – zabezpieczają całą twarz (a czasami również szyję) lub jej część;
- inne ŚOI – wśród innych środków, które chronią oczy i twarz znajdziesz m.in. tarcze i kaptury spawalnicze oraz maski i półmaski.
Do wyboru masz także okulary, gogle czy osłony do nałożenia na okulary własne (korekcyjne) pracownika lub ze szkłami tworzonymi na zamówienie dla osób z wadami wzroku.
Zadbaj o odpowiedni dobór ŚOI w swoim zakładzie
Ochrona oczu i twarzy jest niezbędna przede wszystkim na takich stanowiskach jak spawacz, ślusarz, lakiernik, chemik, budowlaniec czy mechanik. Niektóre rodzaje ŚOI wykorzystuje się tylko sezonowo, np. okulary przeciwsłoneczne u kierowców.
Zadbaj o to, aby wybrane środki ochrony oczu i twarzy zapewniały pracownikom nie tylko bezpieczeństwo, lecz także komfort pracy. ŚOI powinny:
- wygodnie się nosić (np. dzięki indywidualnej regulacji);
- zapewniać pełną widoczność i nie zniekształcać obrazu;
- być zabezpieczone przed zaparowaniem (np. dzięki systemom wentylacyjnym);
- łatwo się zakładać i zdejmować.
Szukasz ochrony oczu i twarzy, która jest bezpieczna, wygodna i zgodna z normami? Porozmawiaj z konsultantem Elmar® BHP, który pomoże Ci dobrać najlepsze ŚOI – zgodnie z wymaganiami konkretnego stanowiska pracy!
